Türkmenistanyň Prezidenti Malaýziýa ilkinji resmi saparyny amala aşyrdy, Arkadag şäherine infrastrukturany we ekologiýany ösdürmekde gazanan üstünlikleri üçin şahadatnamalar gowşuryldy, Rus-türkmen uniwersitetiniň taslamasy ahyrky tapgyrda barýar we beýleki habarlar
Türkmenistanda
1. Türkmeniň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow ilkinji resmi sapary bilen Malaýziýa geldi, bu ýerde döwlet Baştutany ýokary derejedäki gepleşikleri geçirer. Prezidentiň uçary çarşenbe güni agşam Kuala-Lumpuryň Halkara howa menziline gondy. Döwlet Baştutanyny dostlukly ýurduň resmi wekilleri, şeýle hem Türkmenistanyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary garşyladylar.
https://turkmenportal.com/blog/85985/nachalsya-oficialnyi-vizit-prezidenta-turkmenistana-v-malaiziyu
2. «Akylly» şäher: dolandyrmak, sanly, «akylly» we emeli aň tehnologiýalary, howpsuzlygy, ykdysadyýeti» atly halkara ylmy-amaly maslahatyň plenar mejlisiniň dowamynda Arkadag şäherine zatlaryň interneti esasynda infrastrukturany ösdürmekde, intellektual ulag ulgamlary, energik taýdan netijeliligi ýokarlandyrmak boýunça çözgütleri, daşky gurşawy gözegçilikde saklamakda we dolandyrmakda gazanan üstünlikleri üçin şahadatnamalar gowşurdyldy.
3. Aşgabatda Rus-türkmen uniwersitetini döretmek baradaky hökümetara ylalaşygynyň taslamasy tassyklanmagyň ahyrky tapgyrynda barýar. Bu barada Russiýa Federasiýasynyň Türkmenistandaky ilçisi Iwan Wolynkin 2024-nji ýyldaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň netijelerine bagyşlanan metbugat maslahatynda aýtdy. Şeýle hem ol bilim ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň çäklerinde Russiýanyň Hökümetiniň Türkmenistandan dalaşgärler üçin orunlary has-da artdyrandygyny aýtdy. Şu ýyl türkmen talyplary üçin býudjetden maliýeleşdirilýän orunlaryň sany 500-e ýetirildi we bu görkeziji 2025-2026-njy okuw ýylynda hem saklanar. Häzirki wagtda Türkmenistandan 47 müňden gowrak talyp Russiýanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýar.
4. Türkmenistanyň Russiýadaky ilçihanasynyň wekilleri Russiýanyň Halklaryň dostlugy uniwersitetinde bilim alýan türkmen talyplary bilen duşuşyk geçirdiler. Çäräniň dowamynda diplomatlar talyplara türkmen-rus gatnaşyklarynyň häzirki ýagdaýy barada gürrüň berdiler hem-de olary Türkmenistanyň içeri we daşary syýasatynyň möhüm ugurlary bilen tanyşdyrdylar.
5. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti we Buharestiň Milli politehniki ylymlar we tehnologiýalar uniwersiteti Özara düşünişmek barada Ähtnama gol çekdiler. Ähtnama gol çekmek dabarasy onlaýn görnüşde geçirildi.
6. Türkmenistanyň parahatçylygy we hyzmatdaşlygy berkitmek babatdaky tagallalary tutuş dünýä jemgyýetçiliginiň ösüşine-de uly goşant goşýar. Bu barada Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Kubanyçbek Omuraliýew belledi. TDG-niň ýolbaşçysy Gurama agza ýurtlaryň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga berk ygrarlydyklaryny nygtady. «Biz bilelikde öňegidişlik, parahatçylyk, gülläp ösüş ýaly umumy maksatlara ýetmek ugrunda diňe bir türki dünýäde däl, eýsem, dünýä giňişliginde-de işleri alyp barmagy dowam etdireris» – diýip, Omuraliýew Prezident Serdar Berdimuhamedowa iberen hatynda belleýär.
7. Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda Prezident Serdar Berdimuhamedowyň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabynyň ýapon dilindäki neşiriniň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. Neşir ýapon dilli okyjylary Türkmenistanyň ýaşlar baradaky döwlet syýasaty we türkmen ýaşlarynyň dürli ugurlardaky üstünlikleri bilen tanyşdyrar.
Dünýäde
1. «Serhetsiz derýalar» halkara ekologiýa bileleşigi Täjigistanda Rogun gidroelektrik stansiýasynyň gurluşygyny tamamlamagyň dürli nusgalaryny seljerýän hasabat ýaýratdy, bu stansiýa dünýädäki iň ýokary bentli gidroelektrik desga derejesine dalaş edýär. Daşky gurşawy goraýjylaryň pikiriçe, taslamanyň häzirki görnüşinde durmuşa geçirilmegi ýurduň ähli energiýa meseleleriniň çözülmegini kepillendirmeýär. Elektrik togunyň yzygiderli kesilmegi 2036-njy ýyla çenli dowam eder we uly suw howdanynyň döredilmegi Wahş derýasynyň aşaky akymynda ýerleşýän ekoulgama we ýaşaýjylara howp salýar. Hasabatda Gün energiýasynyň ösüşi bilen bilelikde has kiçi bent gurmak mümkinçiligine garamak maslahat berilýär. Bendiň beýikligini 70 metre çenli azaltmak göçürilmeli ýaşaýjylaryň sanyny 40 müňden meýilleşdirilen sanyň üçden birine çenli azaltmaga mümkinçilik berer.
2. Dubaý Ýakyn Gündogarda ýükleri dornlar arkaly eltip bermek ulgamyny resmi taýdan işe girizen ilkinji şäher boldy. Taslamany ösdürmek meýilnamalaryna laýyklykda, 2033-nji ýyla çenli uçarmansyz çaparlar şäheriň çäginiň takmynan 30%-ine hyzmat eder. Dronlar 2-3 kg agramly ownuk ýükleri daşamaga ukyplydyr. Hyzmat resmi taýdan işe başlamazdan ozal şäherde synaglar geçirildi. Synagyň dowamynda hünärmenler täze eltip bermek hyzmatynyň ähli awiasiýa howpsuzlygy talaplaryna laýyk gelýändigini tassykladylar. Uçarmansyz uçýan enjamlar görkezilen ugurlara berk eýerip, dürli ýükleri, şol sanda azyk, derman we beýleki önümleri üstünlikli eltip berdiler.
https://turkmenportal.com/blog/85988/v-dubae-oficialno-zapustili-sistemu-dostavki-bespilotnikami
Sport täzelikleri
1. FIFA-nyň prezidenti Janni Infantino Dohada Türkmenistanyň Futbol federasiýasynyň başlygy Guwançmuhammet Öwekow bilen duşuşdy. Duşuşygyň dowamynda taraplar Türkmenistanda futbolyň ösüşi we FIFA tarapyndan federasiýanyň geljekki taslamalaryna mümkin bolan goldaw bermek barada maslahatlaşdylar. Duşuşygyň çäklerinde Türkmenistanyň Futbol federasiýasynyň başlygy Infantino aýratyn sowgat — arkasynda guramanyň nyşany we Türkmenistanyň döwlet baýdagy şekillendirilen FIFA-nyň prezidentiniň portreti salnan el bilen dokalan türkmen halysyny gowşurdy.
