Düýn Aşgabatda, Türkmenistanyň Şekillendiriş sungaty muzeýinde Türkmen-fransuz arheologik toparynyň işiniň 30 ýyllygy mynasybetli, gadymy Ulugdepe ýadygärliginden tapylan arheologik tapyndylaryň hemişelik sergisi açyldy.
Bu ýerde görkezilýän gymmatlyklaryň hatarynda Türkmenistanyň paýtagtyndan 170 km günorta-gündogarda ýerleşýän Ulugdepe taryhy ýadygärliginde geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda tapylan arheologiki tapyndylar bar.
Serginiň açylyşy Türkmen-fransuz arheologik toparynyň (MAFTUR) 30 ýyllygyna gabat gelýär we ol bäş ýyl mundan ozal aradan çykan MAFTUR-nyň fransuz esaslandyryjysy Oliwier Lekonteniň hatyrasyna bagyşlanýar.
Bu döwürde toparyň türkmen tarapyna Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň başlygy Muhammetdurdy Mamedow, fransuz tarapyndan bolsa bu işe arheolog Julio Bendezu-Sarmiento ýolbaşçylyk edýär.
230-dan gowrak eksponatdan ybarat sergi esasan gadymy döwürleriň taryhyny yzarlaýar.
Neolit döwrüniň basyp alyş yzlarynyň bardygyny göz öňünde tutup, Ulugdepe ösüşini takyk eneolit döwrüniň başynda (miladydan öňki 5000-3000), soň bolsa bürünç eýýamynda (miladydan öňki 3000-1500) görýäris. Ilat suwarymly ekerançylyk we maldarçylyk bilen meşgullandy. Ýaşaýyş jaýynda gazuw-agtaryş işleri geçirilende tapylan, köp sanly palçykdan ýasalan gaplar senetçilik işjeňligini görkezýär, pöwrize, lazurit daşyndan ýasalan kiçijik monjuklaryň tapylmagy bolsa dürli sebitleriň arasynda bolan halkara söwdasyny görkezýär.
"Abiwerd" döwlet taryhy-medeni goraghanasynyň müdiri Ahmet Halmyradowyň belleýşi ýaly, eksponatlaryň ýarysyndan gowragy goraghananyň hünärmenleri tarapyndan dikeldildi.
Arheologlaryň pikiriçe, bu serginiň iň gymmatly eksponatlary mazarlarda tapylan mermerden ýasalan ajaýyp gämilerdir. Mermeriň örän gymmatly bezeg materialydygyny göz öňünde tutup, şol mazarlaryň örän belli adamlara degişlidigini çaklap bolar.
Ahal welaýatynyň Kaka etrabynyň Duşak obasynda ýerleşýän Ulugdepe, takmynan, 17 gektar meýdany eýeläp, 30 metr beýiklikdäki depede ýerleşýär.
Türkmen-fransuz arheologik topary 30 ýyl bäri Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi hem-de Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek boýunça milli müdirligi bilen hyzmatdaşlyk edýär. 2019-njy ýyldan bäri bu topara "Bouygues Bâtiment International" kompaniýasy tarapyndan maliýe goldawy berildi.
