Türkmenistanda ýylyň iň edermen alabaýy saýlandy, YÖB Türkmenistanda üç sany onkologiýa merkeziniň gurluşygyny maliýeleşdirer, «Arkadag» Çagyryş ligasyndaky ilkinji oýnunda ýeňiş gazandy we beýleki habarlar
Türkmenistanda
1. Türkmenistanda oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen alabaýynyň baýramynyň çäklerinde «Ýylyň türkmen edermen alabaýy – 2024» atly halkara bäsleşik geçirildi. Halkara bäsleşigiň ýeňijisi ýurduň dürli sebitleri boýunça ýaryşyň deslapky tapgyrynda saýlanan tohum itleriň 10-synyň arasyndan saýlandy. «Ýylyň türkmen edermen alabaýy» adyna Aşgabat şäheriniň ýaşaýjysy Resul Kerimowyň eýeçiligindäki Akguş atly türkmen alabaýy mynasyp boldy. Itşynasa Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan «Toyota Camry» kysymly ýeňil awtoulagyň açary, ýörite medal, göçme Kubok we diplom gowşuryldy.
2. Yslam ösüş banky Türkmenistanda rak keselini bejermäge ýöriteleşen üç sany döwrebap hassahananyň gurluşygy üçin 150 million amerikan dollaryndan gowrak möçberde maliýe serişdelerini bölüp berer. Täze saglygy goraýyş edaralary ýurduň Balkanabat, Türkmenabat we Mary şäherlerinde gurlup, olar umumylykda, 11 müň 750-den gowrak hassany kabul etmäge niýetlener. Bu taslama boýunça ylalaşyga Halkara pul gaznasynyň we Bütindünýä bankynyň maslahatynyň dowamynda gol çekildi.
3. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Milli sazly drama teatrynyň «Pursat» atly spektakly TÜRKSOÝ-yň Ikinji teatr festiwalynda baş baýraga mynasyp boldy. Režissýor Mekan Jumabaýew tarapyndan goýlan sahna oýny festiwalda «Iň gowy spektakl» hökmünde ykrar edildi. Hemra Şirowyň «Ýaşyl zümerret» atly pýesasynyň we Magtymguly Pyragynyň goşgularynyň esasynda döredilen spektakl mazmuny, täsirli sahna çözgütleri we oýundaky aktýorçylyk ýerine ýetirilişi bilen tomaşaçylarda we festiwalyň emin agzalarynda uly täsir galdyrdy. Bu türkmen teatrynyň TÜRKSOÝ-yň teatr festiwalynda eýe bolan ilkinji ýokary baýragydyr.
4. Türkmen fotohabarçysy we fotosuratkeşi Wýaçeslaw Sarkisýan ÝUNESKO-nyň ýanyndaky Halkara fotosurat sungaty federasiýasynyň howandarlygynda geçirilen ýaryşda altyn medala mynasyp boldy. Bäsleşige 48 ýurtdan 470-den gowrak fotosuratçy gatnaşyp, 8000 töweregi eser hödürlendi. Halkara eminler 135 finalçyny saýlady, olaryň arasynda Sarkisýanyň işi iň gowusy diýlip ykrar edildi.
5. Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky ilçihanasy resmi saýtynda Türkiýäniň çäginde wagtlaýyn ýa-da hemişelik ýaşaýan Türkmenistanyň raýatlarynyň biometrik pasportlarynyň möhletleriniň 2025-nji ýyla çenli uzaldylmagy bilen bagly sosial ulgamlarda ýaýradylan galp maglumatlary ret edýän bildiriş ýerleşdirdi. Ilçihana Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlaryna laýyklykda, 2020-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan 2024-nji ýylyň 30-njy dekabry aralygynda hereket ediş möhleti tamamlanýan ýa-da tamamlanan pasportlaryň hereket ediş möhletiniň diňe 2024-nji ýylyň 31-nji dekabryna çenli uzaldylandygyny ýatlatdy. Daşary ýurtda ýaşaýan Türkmenistanyň raýatlary şu ýylyň ahyryna çenli biometrik pasportlaryny täzelemeli. Pasportlar ýitirilen ýa-da ulanyşa ýaramly bolmadyk halatynda ýurda dolanyp barmak üçin ýörite «Türkmenistana dolanyp barmak üçin şahadatnama» berilýär.
Dünýäde
6. Fransiýada ulanyşdan galan atom elektrostansiýasynyň materiallaryny gaýtadan işlemek taslamasyny durmuşa geçirmegi meýilleşdirýärler. Gürrüň dört ýyl ozal ýapylan Fessengeýmdäki atom elektrostansiýasy barada barýar. Gaýtadan işlenenden soň, materiallara aşhana gap-gaçlaryndan başlap, gapy enjamlaryna çenli gündelik ulanylýan goşlar hökmünde täze durmuş berlip bilner. Taslama ozalky stansiýanyň ýerinde ýöriteleşdirilen tehnologiýa merkeziniň döredilmegini göz öňünde tutýar. Bu ýerde metal galyndylaryny minimal radioaktiwlik bilen polada we çoýuna öwürmek meýilleşdirilýär. Diňe reaktor bilen aragatnaşykda bolmadyk daşarky gurluşlardan materiallar önümçilige gönükdiriler. Zawodyň ýadro bölegi bilen baglanyşykly enjamlar ýörite gaýtadan işleýän desgalara iberiler.
Sport täzelikleri
7. «Arkadag» futbol topary AFK-nyň Çagyryş ligasynyň toparçalaýyn tapgyrynyň birinji aýlawynda Maldiwleriň «Maziýa Sports» toparyndan ynamly üstün çykdy. Kuweýtde geçirilen oýun «Arkadagyň» peýdasyna 2:1 hasabynda tamamlandy. Birinji ýarymyň 45-nji minudynda Jonatan Zorillanyň takyk urgusy netijesinde «Maziýa» öňe saýlandy. Şeýle-de bolsa, duşuşygyň ikinji ýarymynda «Arkadag» oýnuň ugruny üýtgetmegi başardy: 67-nji minutda Didar Durdyýew hasaby deňledi, 76-njy minutda bolsa Altymyrat Annadurdyýew ýeňiş goluny geçirdi. Wladimir Baýramowyň topary indiki oýny 29-njy oktýabrda Gyrgyzystanyň «Abdyş-Ata» toparyna garşy geçirer, «Maziýa» bolsa «Al-Arabi» bilen duşuşar.
8. Gresiýanyň Iraklion şäherinde tamamlanan jiu-jitsu boýunça dünýä çempionatynda türkmen türgenleri 5 altyn, 5 kümüş we 8 bürünç medal gazandylar. Bäsleşige 58 ýurtdan 900-den gowrak türgen gatnaşdy. Dünýä çempionatynda Türkmenistana 52 türgen wekilçilik etdi we olar «kontakt» görnüşinde 16 medal, «kombat» görnüşinde bolsa iki medal gazandylar. Bäsleşigiň netijelerine boýunça Türkmenistanyň jiu-jitsu boýunça milli ýygyndysy toparlaýyn hasapda altynjy orny eýeledi.
9. Abu-Dabide geçirilen «UFC 308» çempionatynda hiç wagt ýeňilmedik çeçen söweşijisi Hamzat Çimaýew orta agram derejesinde UFC-niň ozalky çempiony Robert Wittakerden üstün çykdy. Çimaýew tutluşygyň ilkinji sekuntlaryndan üstünligini görkezdi we söweşi birinji raundda bogmak tilsimi bilen tamamlamagy başardy. Bu 29 ýaşly söweşijiniň professional karýerasyndaky on birinji wagtyndan öň ýeňşi.
10. «Barselona» Ispaniýanyň futbol çempionatynyň 11-nji tapgyrynyň oýnunda 4: 0 hasabynda Madridiň Real ýeňdi. «El-Klasiko» duşuşygy Madridde geçirildi. Robert Lewandowski derwezä iki pökgi geçirdi, Lamin Ýamal we Rafinýa hersi bir gol saldylar.