Paýtagtymyzyň jemgyýetçiligini gurşap alan ençeme görnükli medeni aýdym-saz çäreleriniň arasynda Maýa Kulyýewa adyndaky Türkmen milli konserwatoriýasynyň ýaşlar simfoniki orkestriniň konserti uly gyzyklanma döredýär.
Dirižoryň durýan ýerini nobatma-nobat eýelemek bilen, özboluşly döredijilik zehini bilen kämillige ýeten ussat Nury Muhyýew we onuň terbiýeläp ýetişdiren talyby - ýaş geljegi bolan talyp Kowus Bäşimow çykyş ederler. Konsert Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynyň zalynda 30-njy aprelde geçiriler.
Konsertiň maksatnamasynda Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri, konserwatoriýanyň «kompozisiýa we orkestre sazlaşdyrma» kafedrasynyň dosenti Jeren Gurbangylyjowanyň saz eserleri bar.
Birinji türkmen zenan kompozitorynyň döredijilik bukjasynda simfoniki sazlaryň, kamera-instrumental mukamlaryň, wokal sazlarynyň, çagalar üçin döredilen eserleriň, kino üçin ýazylan sazlaryň ençemesi bar.
Jeren Gurbangylyjowa inçeden çeýe, täsirli mukamlara, gündogar melizmatikasyna, reňkli sazlaşyga, baý we dürli görnüşli faktura esaslanýan özboluşly, ýöne aňsat tanalýan öz saz stilini döretdi. Onuň eserleri biziň ýurdumyzda we daşary ýurtlarda giňden tanalýar. Olaryň köpüsi teatryň sahnasynda tanymal artistleriň, sazandalaryň - Türkmen milli konserwatoriýasynyň mugallymlarynyň we uçurymlarynyň ýerine ýetirmeginde ýokarda agzalan konsertde ýaňlanar.
Bu konserte taýýarlyk işleri örän işjeň geçirilip, ol çylşyrymly taýynlyk işleri bilen utgaşdy, bu ýerde dirižýorlar Nury Muhyýewyň we Kowus Bäşimowyň orkestriň sazanda talyplary bilen bilelikde awtoryň materialyny nusgalyk derejede düşünmäge we kämil ýerine ýetirijilik ussatlygyna ýetmäge çalyşandyklaryny bellemelidiris. Her opusyň düşündirilişinde özboluşly nygtamalar - ýiti, keşpli, konseptual aýratynlyklar bar.
Konsert maksatnamasynyň açylyşy kompozitoryň adaty bolmadyk eserleriniň biri - mugallym-halypa, Türkmenistanyň halk artisti Çary Nurymowa bolan hormatyny beýan edýän Poema bilen başlanar.
Soňra şu saz eserleri ýerine ýetiriler: «Guwan Türkmenim» (ýerine ýetirijiler - Türkmenistanyň halk artisti Atajan Berdiýew we «Türkmeniň Altyn asyry» Döwlet bäsleşiginiň ýeňijisi Begenç Moşiýew); Orkestr bilen dutar üçin konsert (birinji bölek, ýerine ýetirijiler - Türkmenistanyň halk artisti Orazmyrat Annanepesow we «Çalsana bagşy» bäsleşiginiň ýeňijisi Myrat Aşyrow).
Türkmen saz medeniýetiniň taryhyndaky parlak we özboluşly hadysa - Jeren Gurbangylyjowanyň wokal sazy. Kompozitoryň romanslary we aýdymlary ýurduň öňdebaryjy aýdymçylary tarapyndan görkeziler: Atajan Berdiýew «Seni ýatlap», Begenç Moşiýew «Bedewim» we «Durnalar»; Türkmenistanyň at gazanan artistleri Selbi Annadurdyýewa «Kim sen» we Aýna Seýitgulyýewa «Men bagtly» eserlerini ýerine ýetirerler. Atajan Berdiýew we Aýna Seýitgulyýewa liriki duet bolup «Ýagyşly gün» eserini ýerine ýetirerler, ýaş zehinli aýdymçy Döwran Şammyýew bolsa «Aýralykdan geçip» romansyny ýerine ýetirer.
Kompozitor tarapyndan impressionizmiň saz-aňladyş serişdelerini ulanyp ýazylan iki konsert pýesasy - «Bagda» we «Ýagyşyň astyndaky jübüt» - talyp Işangulyýew Gurbanguly (klarnet) we ýokary okuw mekdebiniň simfoniki orkestri tarapyndan taýýarlandy. Bu eseriň sazynyň fakturasynyň özboluşlylygy we nepisligi, çäk duýgusy we beýan edilişiniň asyllylygy, sazyň beýan edilişiniň ähli aýratynlyklaryny we peselip-beýgelişini, reňkli-tembr utgaşmalaryny gowy hasaba alýan ussadyň häsiýetli duýgusydyr.
Soňky çykyşda kompozitoryň iri göwrümli eseri ýaňlanar - Orkestr bilen fortepiano üçin Konsert («Aýal-bagşy», üç bölümde; fortepiano partiýasyny «Fortepiano» kafedrasynyň uly mugallymy Mähri Orazowa ýerine ýetirer).
Saz birinji türkmen Aýal-bagşynyň ruhunyň güýjüni, erkini, özüni tassyklamaga ymtylyşyny wasp edýär, ol aslynda ähli türkmen aýallaryna dürli döredijilik hünärlerini özleşdirmäge ýol açypdy. Jeren Gurbangylyjowanyň «Aýal-bagşy» konserti - bu türkmen zenanlaryna senadyr, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe söýgüli käri bilen erkin meşgullanmaga we sungatyň ähli ugurlarynda öz niýetlerini amala aşyrmaga mümkinçilik alan ähli watandaşlarymyza bagyşlanan saz eseridir.
Konsertiň başlanýan wagty sagat 17:00. Giriş mugt.
Ýuliýa Jumaýewa, sungaty öwreniji
