Almanya, Orta Asya ülkeleri ile ekonomi ve enerji alanlarındaki iş birliğini geliştirmeyi hedefliyor.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, üç günlük Orta Asya ziyareti kapsamında bugün başkent Astana'da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile bir araya geldi.
Taraflar Cumhurbaşkanlığı Sarayı Akorda'daki baş başa görüşmelerin ardından heyetler arası genişletilmiş toplantıda bir araya geldi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkesinde ilk kez resmi temaslarda bulunan Başbakan Scholz'un ziyaretinin özel önemine vurgu yaptı.
Tokayev, bu ziyaretin Kazakistan ile Almanya arasındaki çok taraflı işbirliğini yeni bir seviyeye taşıyacağına işaret ederek, "Baş başa yaptığımız görüşmede ikili ilişkilerin daha da güçlendirilmesine yönelik olasılıkları değerlendirdik. Özellikle ticaret, ekonomi ve yatırım alanlarında entegrasyonun derinleştirilmesini ele aldık" dedi.
Almanya'nın ana ticaret ortaklarından biri olduğuna işaret eden Tokayev, bu yılın 7 ayında karşılıklı ticaret hacminin 2,3 milyar doları bulduğunu ve 2005'ten beri Almanya'nın Kazakistan'a yaptığı doğrudan yatırım payının ise 6,7 milyar dolara ulaştığını bildirdi.
Olaf Scholz da ekonomik ilişkilerin koşullarını iyileştirmek, Kazakistan'a doğrudan yatırım yapmak ve karşılıklı ticaret olanaklarını genişletmek için çalışacaklarını belirterek, "Enerji alanında işbirliğimizin giderek ilerlemesinden büyük memnuniyet duyuyoruz. Diğer tüm alanlarda ekonomik işbirliğini geliştirmek istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Almanya ile Kazakistan arasındaki "ekonomik ilişkilere yönelik imkanların iyileştirilmesi için her türlü çabayı göstereceklerini" belirten Başbakan Scholz, özellikle "hammadde alanındaki sağlam, titiz ve sürekli iş birliğine" vurgu yaptı.
Başbakan Scholz, ayrıca karşı karşıya oldukları uluslararası zorluklarla ilgili de görüş alışverişinde bulunmalarının memnuniyet verici olduğunu sözlerine ekledi.
Brandenburg eyaletinin Schwedt kentindeki rafineride ihtiyacın yaklaşık yüzde 20'den fazlası Kazakistan'dan ithal edilen ham petrol ile karşılanıyor. Scholz'un ziyareti sırasında, 2024 yılının sonuna kadar ayda 100 bin ton ham petrolü kapsayan sevkiyatın süresinin ve hacminin artırılması planlanıyor. Kazakistan, Almanya'ya ham petrol tedarik eden ülkeler arasında Norveç ve ABD'nin ardından yüzde 11,7'lik pay ile üçüncü sırada yer alıyor. Yaklaşık 20 milyon nüfuslu Kazakistan, dünyada petrol ihraç eden ülkeler arasında dokuzunca sırada bulunuyor.
Almanya, ham petrolün yanı sıra doğal gaz ve yenilenebilir enerjiden elde edilen hidrojen kaynakları ile uranyum, çinko, bakır, demir cevheri ve altın yatakları açısından da Kazakistan ile iş birliğini geliştirmeyi istiyor.
Genişletilmiş toplantıda da taraflar, enerji, yeşil dönüşüm, madencilik, ulaştırma ve lojistik, iklim koruma, çevre ve tarım alanlarında karşılıklı yarar sağlayan ticari ve ekonomi işbirliğinin kurulması konusunda mutabık kaldı.
Bunun yanı sıra iki ülke hükümetlerince merkez bankaları arasında teknik konularda işbirliği mutabakat zaptı, Doğu Kazakistan Teknik Üniversitesi'nde Kazak-Alman Bilim ve Teknoloji Enstitüsünün kurulmasına yönelik niyet bildirisi ile Kazak-Alman okulunun kurulmasına ilişkin mutabakat zaptı da imzalandı.
Tokayev ve Scholz, görüşmelerin ardından Kazakistan ile Almanya arasında işbirliğine ilişkin Ortak Bildiri'yi imzaladı.
Scholz'un Özbekistan ziyaretinin en önemli gündemi ise iki ülke arasında imzalanan göç anlaşması oldu. Almanya ve Özbekistan arasında imzalanan göç anlaşması özellikle bakım ve sağlık alanında nitelikli iş gücünün Almanya'ya göçünü ve Almanya'da kalma hakkı olmayan Özbeklerin memleketlerine gönderilmesini kolaylaştırmayı öngörüyor.
Semerkant'ta Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile bir araya gelen Scholz, görüşme sonrasında bu anlaşmaya ilişkin olarak "Almanya'da ekonomimizin büyümesi için ihtiyaç duyduğumuz, büyük yeteneklere sahip iş gücünün gereken göçüne imkân sağlıyoruz" ifadelerini kullandı. Scholz, diğer yandan ülkesine dönen ve dönmek zorunda olanlara yönelik bürokratik işlemlerin kolaylaştırılacağını aktardı.
İş insanlarından oluşan bir heyet ile Kazakistan ve Özbekistan'ı ziyaret eden Scholz yarın da Astana'da, Tacikistan, Kırgızistan ve Türkmenistan liderleri ile ikili görüşmeler yapacak ve ardından beş Orta Asya ülkesinin liderleri ile birlikte ortak toplantıya katılacak.
Scholz geçen yıl Berlin'de beş Orta Asya ülkesinin lideri ile bir araya gelmiş, toplantı sonrasında "stratejik bölgesel ortaklık" kararı alındığı duyurulmuştu.
Kaynak: DW Türkçe ve Bloomberg HT
