Türkmen we koreý Liderleri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

21:0117.04.2019
0
4557

Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana saparynyň çäklerinde geçirilen gepleşiklerden soňra iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýokary derejedäki Aşgabat duşuşygynyň netijelerini teswirläp, geçirilen oňyn we netijeli gepleşikler üçin özüniň koreý kärdeşine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, jenap Mun Çže Iniň Türkmenistana bu ilkinji döwlet sapary ony döwletara gatnaşyklaryň taryhynda möhüm waka öwürýär.

Ýokary derejede geçirilen duşuşygyň barşynda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ýagdaýy we geljegi, özara gyzyklanma döredýän sebit we halkara syýasatyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, mundan beýläk özara hereket etmegiň anyk ugurlary kesgitlenildi. Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, özara düşünişmek hem-de açyklyk ýagdaýynda geçen gepleşikleriň ynanyşmak we anyklyk häsiýetini aýratyn belledi.

Duşuşygyň dowamynda taraplar türkmen-koreý gatnaşyklarynyň geljegine ýokary baha berdiler, hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça şol gatnaşyklary işjeňleşdirmek we ösdürmek babatda pikirlerini aýtdylar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň halkara giňişlikde Türkmenistanyň ygtybarly hyzmatdaşydygyny nygtady. Biziň ýurtlarymyz dünýä jemgyýetçiliginiň jogapkär agzalary bolup, halkara durnuklylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, häzirki döwrüň howplaryna garşy göreşmek, ekologiýa hem-de howanyň üýtgemegi, energiýa howpsuzlygy we beýlekiler ýaly meseleleriň anyk çözgüdiniň üstünde bilelikde işleýärler.

Halkara meseleleriň ählisiniň, şol sanda jedelli ýagdaýlaryň diňe syýasy-diplomatik serişdeler arkaly, halkara hukugyň kadalarynyň hem-de BMG-niň düzgünnamasynyň esasynda çözülmegine Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň ygrarly bolup durýandygy nygtaldy. Şeýle hem iki ýurduň abraýly halkara düzümleriň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlygy dowam etmäge taýýardygy tassyklanyldy.

Gepleşikleriň dowamynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygynyň meseleleriniň ara alnyp maslahatlaşylmagyna aýratyn orun berildi. Taraplar şol hyzmatdaşlyga goşmaça depgin bermek, bu ulgamda özara hereketleri iki döwletde bar bolan kuwwatly senagat, serişde, düzümleýin mümkinçiliklere laýyklykda ösdürmek üçin şertleri döretmegiň zerurdygy barada umumy pikire geldiler.

Milli Liderimiziň habar berşi ýaly, özara söwdany giňeltmek, energetikada, senagat toplumynda, ulag we aragatnaşyk ulgamynda, beýleki ugurlarda bilelikdäki iri möçberli taslamalara çykmak üçin maýa goýum syýasatyny işjeňleşdirmek boýunça çärelere giňişleýin garamaga degişli ylalaşyk gazanyldy. Bu wezipeleri çözmekde Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça Hökümetara türkmen-koreý toparyna hem-de işewür jemgyýetçiliginiň ugry boýunça hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna möhüm orun berilýär.

Energetika we ulag ulgamy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik ugrudyr. Türkmenistan we Koreýa Respublikasy döwrebap ulag düzümlerine, amatly geografik ýerleşiş ýagdaýyna eýedir. Munuň özi bu ulgamlarda özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmaga şertleri döredýär. Şunuň bilen baglylykda, Ýuwaş ummanyndan Hazar we Gara deňizlerine çenli, Demirgazyk Ýewropadan Pars aýlagyna çenli çäkleri birleşdirýän «Demirgazyk — Günorta» hem-de «Gündogar — Günbatar» ugurlar boýunça sebitleýin multimodal ulag ulgamynyň mümkinçiligini peýdalanmagyň geljegi gyzyklanma bildirilip, ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ulag we logistika ulgamynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin Türkmenistanda bar bolan port düzümlerini özara bähbitlerde peýdalanmagyň mümkinçiligine garamagy koreý hyzmatdaşlaryna teklip edendigini belledi. Gämigurluşyk babatynda hem hyzmatdaşlyk etmegiň oňat geljegi görünýär.

Gepleşikleriň barşynda şeýle hem giň gerimli medeni, ynsanperwer, ylym, bilim, sport gatnaşyklaryna mundan beýläk-de ýardam bermek we olary höweslendirmek barada ylalaşyk gazanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu günki duşuşygyň netijelerine ýokary baha berip, bu boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekilendigini nygtady. Şol resminamalar ýakyn we uzak möhletli geljekde hemmetaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmek üçin oňat esas bolup hyzmat eder.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistan Koreýa Respublikasy bilen gatnaşyklara möhüm ähmiýet berýär. Ony dostlukly döwlet hasaplaýar. Biziň ýurtlarymyzy we halklarymyzy özara çuňňur hormat goýmak däpleri, ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. Biz bu gymmatlygy aýawly gorap saklaýarys, ony häzirki döwrüň ruhunda täze mazmun bilen baýlaşdyrýarys.

Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk ähli ugurlar boýunça yzygiderli ösdüriler diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Munuň özi iki ýurduň we halkyň uzak möhletleýin bähbitlerine kybap gelýär, halkara işlerini oňyn ösdürmegiň, Merkezi Aziýada hem-de Aziýa — Ýuwaş ummany sebitinde parahatçylygy we durnuklylygy saklamagyň hem-de berkitmegiň saldamly ýagdaýy bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow pursatdan peýdalanyp, döwletara gatnaşyklary ösdürmekde we berkitmekde koreý Lideriniň şahsy goşandyny aýratyn nygtap, oňa uly minnetdarlyk bildirdi.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet sapary hyzmatdaşlygyň uly mümkinçiliginiň, iki döwletiň ýolbaşçylarynyň şol mümkinçilikleri durmuşa geçirmek üçin mundan beýläk-de hemme zerur işleri amala aşyrmaga erkiniň we maksada okgunlylygynyň bardygyny tassyklady. Milli Liderimiz geçirilen duşuşyklaryň we gepleşikleriň esasy netijesiniň şunda jemlenýändigini belläp, dostlukly koreý halkyna iň oňat arzuwlaryny aýtdy.

Koreýa Respublikasynyň Prezidenti ýokary derejedäki duşuşygyň netijeleri barada aýdyp, özüniň Merkezi Aziýada — gadymdan ýygjam ikitaraplaýyn gatnaşyklar ýola goýlan sebitde ilkinji gezek bolýandygyny belledi. Belent mertebeli myhmanyň aýdyşy ýaly, saparyny, ilki bilen, Türkmenistandan başlamagy örän ähmiýetli hasaplaýar, bu ýerde sebitiň aýdyň ösüşleri saklanyp galypdyr.

Prezident Mun Çže In ýurdumyzyň 1991-nji ýylda Garaşsyzlygyna eýe bolandan soň, ajaýyp ykdysady ösüşleri gazanyp, Merkezi Aziýada parahatçylygyň we abadançylygyň üpjün edilmegine anyk goşant goşýandygyny belläp, çylşyrymly tebigy hadysany başdan geçiren türkmen halkynyň güýç-gaýratyna uly sarpa goýýandygyny beýan etdi.

Belent mertebeli myhman döwletara gatnaşyklaryň durnukly yzygiderli ösüşi barada aýdyp, Türkmenistanyň Prezidentiniň Koreýa Respublikasyna bolan iki saparynyň möhüm orun eýeleýändigini nygtady. Şol saparlar özara bähbitli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna ýardam berdi.

Prezident Mun Çže In Ýewraziýanyň parahatçylygy we gülläp ösüşi baradaky meselelerde taraplaryň umumy garaýşyny nygtap, Merkezi Aziýanyň durnuklylygyny we ösüşini berkitmäge gönükdirilen türkmen Lideri tarapyndan başy başlanan sebitleýin ulag düzümini ösdürmek strategiýasyna ýokary baha berýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, netijeli syýasy gepleşikleri hem-de Ýewraziýa giňişliginde gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak barada ylalaşygyň gazanylandygy habar berildi.

Gepleşikleriň dowamynda iki döwletiň bilelikde gülläp ösmegi üçin hyzmatdaşlygy artdyrmak boýunça anyk çäreleriň düýpli ara alnyp maslahatlaşylandygy bellenildi. Degişli resminamalarda beýanyny tapan bilim we medeniýet ulgamlarynda gatnaşyklary işjeňleşdirmek, iki ýurduň halklarynyň arasynda dostlukly gatnaşyklary höweslendirmek baradaky ugurlary ylalaşyp, taraplar şeýle hem koreý dilini öwrenmegiň maksatnamasyny giňeltmek hem-de Türkmenistanda Patyşa Sejong institutynyň gaznasynyň okuw merkezini açmak hakynda bir pikire geldiler. Sungat, syýahatçylyk, sport ugurlary boýunça we beýleki ulgamlarda gatnaşyk edilmegine hem uly ähmiýet berilýär. Şol gatnaşyklar türkmen we koreý halklarynyň arasyndaky özara düşünişmegi pugtalandyrmaga ýardam bermäge gönükdirilendir.

Netijeli hyzmatdaşlygy has-da depginli ösdürmek boýunça gazanylan ylalaşyk barada habar berip hem-de Gyýanlyda geçen ýyl iri gazhimiýa toplumynyň tamamlanan gurluşygyny tagallalary üstünlikli birleşdirmegiň aýdyň mysaly hökmünde getirip, Prezident Mun Çže In energetika pudagynda Türkmenistan tarapyndan öňe sürülýän taslamalara koreý kompaniýalarynyň has-da giňden gatnaşyp biljekdigine umyt bildirdi.

Bellenilişi ýaly, şunda Koreýa Respublikasynyň işewür toparlary bilen hyzmatdaşlyk etmäge türkmen tarapynyň neneňsi üns berýändigi möhüm ýagdaý bolup durýar. Biziň ýurtlarymyz bar bolan özara mümkinçilikleri işjeň peýdalanyp, netijeli gatnaşyklary hem-de Gyýanlynyň ikinji, üçünji taslamalary boljak nusgalary döretmegi dowam ederler diýip, belent mertebeli myhman aýtdy.

Senagat pudagy, nebitgaz pudagy üçin işgärleri taýýarlamak, nebitgaz pudagynda hünär bilimini kämilleşdirmek işinde tagallalary birleşdirmek barada hem ylalaşyk gazanyldy. Koreýa Respublikasynyň Baştutany biziň ýurtlarymyz ýokary hünärli inženerleri taýýarlar, maglumatlary alşyp, senagat taýdan bäsdeşlige ukyplylygy artdyrarlar diýip belledi.

Şunuň bilen birlikde, taraplar saglygy goraýyş ulgamynda we ony sanly ulgama geçirmekde hyzmatdaşlyk etmegiň ýollaryny işjeň gözlemegi ylalaşdylar. Jenap Mun Çže In bu meseleler boýunça özara hereket etmek üçin pugta esaslary döretmegiň mümkinçiliklerine ýokary baha berip, pudagy maglumat taýdan üpjün etmegi, menzilara lukmançylyk ulgamyny döretmek we beýlekileri goşmak bilen, elektron saglygy goraýşa degişli taslamalaryň wajypdygyny belledi.

Dostlukly döwletiň Baştutany maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalar ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek baradaky özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnama esasynda Türkmenistanyň sanly düzümlerini ösdürmäge gatnaşjakdygyna umyt bildirdi.

Taraplaryň ekologiýa we suw pudaklarynda tejribe we bilim alyşmak hakynda ylalaşyp, bu ugra degişli meseleleriň wajypdygyna umumy düşünilýändigi bellenildi. Prezident Mun Çže In ählumumy «ýaşyl» ösüş institutyna goşulyşmak hakynda Türkmenistanyň çözgüdini mübärekläp, Araly halas etmek meselelerini goşmak bilen, ekologiýa ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň Merkezi Aziýa sebitiniň durnuklylygy we rowaçlygy ugrundaky işlerde goşanda öwrüljekdigini nygtady.

Iki döwletiň Baştutanlary gepleşikleriň dowamynda Koreý ýarym adasynyň hem-de Merkezi Aziýa sebitiniň parahatçylygyny we gülläp ösüşini üpjün etmek maksady bilen, ýakyndan hyzmatdaşlyk etmegi ylalaşdylar. Şunuň bilen baglylykda, Koreý ýarym adasynda ýadro ýaragsyzlanmagy we pugta parahatçylygyň berkarar bolmagy boýunça hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan tassyklanan ýörelgäniň ähmiýeti bellenildi. Bu bolsa tutuş Ýewraziýa yklymy üçin ähmiýetlidir.

Belent mertebeli myhman sebitde, şol sanda Owganystandaky ýagdaýlary durnuklaşdyrmak ugrunda biziň ýurdumyzyň parahatçylyk döredijilikli tagallalaryna hormatyny we şol tagallalary goldaýandygyny beýan edip, iki döwletiň ählumumy abadançylygyň we ösüşiň maksatlarynda netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de amala aşyrmaga meýillerini tassyklady.

Jenap Mun Çže In netijeli gatnaşyklaryň giňeldilmegine ýardam etjek «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk maslahatynyň sekretariaty arkaly ýakyn gatnaşyklary dowam etmek ugrunda pikirini aýdyp, ýokary derejedäki häzirki duşuşygyň netijeliligini nygtady hem-de bu duşuşygyň iki dostlukly ýurduň we halklaryň mundan beýläk-de ýakynlaşmagy ugrunda nobatdaky möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirdi.

Teswirler
Teswir ýazmak üçin içeri giriň ýa-da registrasiýa boluň